San lấp mặt bằng là gì? Nó có những loại nào? Thiết kế thi công mặt bằng san ra sao? Cùng theo dõi bài viết sau đây để hiểu rõ hơn điều đó.
1. San lấp mặt bằng là gì?
[external_link_head]
San lấp mặt bằng là công việc thi công san phẳng nền đất của một công trình xây dựng hay mặt bằng quy hoạch nào đó. Nghĩa là từ một mảng đất có địa hình tự nhiên cao thấp không đồng nhất. San lấp sẽ bao gồm công việc đào đất ở chỗ cao nhất trong vùng đất đó vận chuyển đến vùng đất thấp và đắp chỗ đó lại. Kết quả mang lại bề mặt mảnh đất bằng phẳng phục vụ cho nhiều mục đích khác nhau của con người.
Trong quy trình san lấp mặt bằng thì phần đất thi công chủ yếu được lấy ở ngay trong phạm vi của công trình. Khi lượng đất thiếu thì có thể liên hệ với phạm vi bên ngoài công trường, tuy nhiên lượng đất bổ trợ ấy không nhiều, nó chỉ chiếm một phần nhỏ hoặc thậm chí là không có.
2. San lấp mặt bằng có mấy loại?
Thông thường, san lấp mặt bằng được chia làm hai loại đó là:
+ San theo điều kiện khống chế trước cốt cao độ mặt bằng sau san. Như vậy, người thực hiện sẽ không cần phải quan tâm nhiều lắm đến khối lượng đất thừa hay thiếu.
+ San theo yêu cầu về khối lượng đất khi san. Nó bao gồm các trường hợp như: san cân bằng lượng đào với lượng đắp, san với điều kiện người chủ có ý định để lại một khối lượng đất sau sàn (đất đào nhiều hơn đất lấp), hoặc cố ý bổ sung thêm một lượng đất trước khi san (đất lấp nhiều hơn đất đào).
3. Thiết kế thi công công tác san
Dù là thực hiện phương pháp nào kể trên thì việc thi công san đất cũng đều phải được thực hiện qua hai bước như sau:
[external_link offset=1]
Bước 1: Thiết kế mặt bằng san. Mục đích của bước này là để xác định khối lượng đất cần thi công, hướng, cự ly vận chuyển đất trung bình từ vùng đào sang vùng đắp trong nội bộ của công trường.
Bước 2: Thiết kế biện pháp thi công. Nó thực hiện cho việc san lấp sau khi đã xác định được khối lượng đất phải thi công và cự lý vận chuyển chúng trong khi san.
4. Thiết kế mặt bằng san
Thông qua bản đồ địa hình có thể cho người thực hiện biết được khái quát độ cao của mặt đất tự nhiên trong vùng địa hình. Có thể thông qua những đường đồng mức ở trên bản đồ. Song, muốn tính được khối lượng đất thi công chính xác đến mức có thể chấp nhận được thì cần phải xác định được chi tiết độ cao của một loạt điểm thuộc mặt đất tự nhiên mà không thuộc những đường đồng mức.
5. Mô phỏng thực địa
+ Đối với mặt bằng san lấp đơn giản
Trường hợp này chỉ cần dùng một mặt cắt duy nhất, cắt vuông góc qua toàn bộ đường đồng mức là có thể thể hiện được tất cả độ cao của những điểm mặt đất tự nhiên ở trên khu vực mặt bằng được xét. Vậy nên, việc xác định khối lượng đất lúc này cũng tương đối đơn giản. Chỉ cần tính toán khối tích của từng thỏi đất chạy dài, còn tiết diện gần như không đổi. Nó còn được gọi là phương pháp xác định khối lượng đất theo mặt cắt.
+ Đối với mặt bằng san lấp phức tạp hơn
Trường hợp này cần phải chia vừng mặt bằng định quy hoạc để thành lưới ô vuông, dọc theo phương của đường đồng mức. Đảm bảo khoảng cách của các mắt lưới đủ nhỏ để có thể chia nhỏ những đường đồng mức thành từng đoạn đường thẳng liên tục, độ dài bằng nhau. Khi đó, khối tích của từng ô đất sẽ được tính dựa trên tích số giữa độ cao trung bình các mắt lưới ở 4 góc ô với diện tích hình chiếu bằng của ô lưới. Đây chính là phương pháp xác định khối lượng đất theo lưới ô vuông.
+ Đối với mặt bằng san lấp phức tạp nhất
Lúc này, muốn mô phỏng chính xác với địa hình thức tế thì trong mỗi ô vuông mặt đất tự nheine được quy gần đúng về hai mặt phẳng nghiêng. Hình chiếu bằng hai nữa ô vuông, hình tam giác vuông có chung cạnh huyền là đường chéo ô vuông.
Lưới ô vuông được chia theo đường chéo của ô, làm sao để những đường chéo song song nhất với đường đồng mức ở gần đó. Khi ấy sẽ đảm bảo mô phỏng thực tế được chính xác. Khối tích của từng ô đất tam giá sẽ được tính bằng tích số giữa cao độ trung bình của mắt lưới ở 3 góc ô và diện tích hình chiếu bằng của ô lưới tam giác. Phương pháp này còn được gọi là xác định khối lượng đất theo lưới ô tam giác.
6. Xác định mặt bằng sau khi san
Đối với dạng san theo điều kiện khống chế trước cốt cao độ mặt bằng sau san thì khi đó người chủ đầu từ sẽ khống chế tước độ cao trung bình của bề mặt san. Vậy nên nhà thầu không cần phải tính toán độ cao nữa.
Dạng công tác san đất theo yêu cầu và khối lượng thì xảy ra những trường hợp sau:
[external_link offset=2]
+ San theo điều kiện cân bằng đào lắp: Theo đó khối lượng đất đào phải cân bằng với khối lượng đất đắp.
+ Nếu dùng phương pháp mặt cắt thì độ cao trung bình lúc này sẽ là H0=ΣSi/B. Σsi là tổng diện tích tiết diện phía trên mặt thủy chuẩn. B là bề ngang của vùng quy hoạch. Trường hợp dùng phương pháp ô vuông hay lưới ô tam giác thì độ cao trung bình sẽ được tính theo tỷ số giữa tổng khối tích của mọi ô lưới bắt đầu từ mặt thủy chuẩn trở lên.
Trường hợp lưới ô vuông: H0=(ΣH(1)j+2ΣH(2)j+4ΣH(4)j)/4m
Trường hợp lưới ô tam giác: H0=(ΣH(1)j+2ΣH(2)j+3ΣH(3)j+…+6ΣH(6)j+…+8Σ H(8)j)/3n.
Việc san với điều kiện chừa đất ra sau san hoặc thêm đất từ ngoài vào thì độ cao trung bình của mặt bằng san sẽ được tính bằng độ cao trung bình khi san cân bằng. Nó có thể đào đắp, thêm, bớt dể đảm bảo mặt bằng sau đó. Trường hợp khối đất ở ngoài V0≠0 được xác định trước thì độ cao trung bình H0 sẽ được dựa theo công thức:
Trường hợp lưới ô vuông: H0=((ΣH(1)j+2ΣH(2)j+4ΣH(4)j)/4m)±(V0/(ma²))
Trường hợp lưới ô tam giác: H0=((ΣH(1)j+2ΣH(2)j+3ΣH(3)j+…+6ΣH(6)j+…+8 H(8)j)/3n)±(2V0/(na²)).
Với a là khoảng cách của mắt lưới.
Tuy nhiên, nếu chỉ tính theo cùng một cốt cao độ trung bình H0 thì nó sẽ thoát nước không tốt. Cần phải tạo độ dốc để thoát nước. Công thức sẽ là:
htkj = H0±itkl0
Với itk là độ đốc. Như vậy, dựa vào đây bạn có thể xác định được chính xác mặt thiết kế sau khi san. Mặt bằng quy hoạch đều đảm bảo được độ cao tự nhiên và độ cao thiết kế. Ngoài ra, để duy trì sự ổn định thì trong thiết kế mặt bằng san cần phải thiết kế thêm các mái ta luy viền ở quanh mặt thiết kế.
Trên đây là một số chia sẻ về san lấp mặt bằng là gì, các phương pháp san lấp mặt bằng và cách xác định mặt bằng sau khi san. Còn thắc mắc điều gì, đừng quên liên hệ với các chuyên gia của chúng tôi để được tư vấn đầy đủ hơn bạn nhé!
Thùy Duyên
[external_footer]